Michał Byliniak, prezes OIA w Warszawie i wiceprezes NRA, podczas piątkowego live-u na Facebooku przedstawił działania samorządu aptekarskiego w związku z pandemią koronawirusa oraz odpowiadał na pytania farmaceutów.
Co zrobił dotychczas samorząd?
- Zanim pojawił się pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce – do aptek dotarł plakat z instrukcjami dla pacjentów, informacje o oddziałach zakaźnych oraz kontakcie do stacji sanitarno-epidemiologicznych
- W związku z problemami z dostępnością płynów dezynfekujących, dzięki wsparciu PTFarm została przygotowana monografia do Farmakopei, pozwalająca na wykonanie leku aptecznego w aptece. Michał Byliniak przyznał jednocześnie, że ceny surowców do wytworzenia tej receptury osiągnęły zawrotne wartości.
- Samorząd zabiegał o zapewnienie aptekom płynności finansowej. Obecnie refundacja wypłacana jest już po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku
Co się obecnie dzieje w aptekach?
- Przez zamknięcie szkół, przedszkoli, żłobków jest obecne dużo mniejsza obsada aptek, również wielu farmaceutów w wieku 60+ i emerytalnym, którzy pracowali w aptekach, w obawie o swoje zdrowie, postanowiło zostać w domu. Na stronie OIA w Warszawie znajduje się informacja, kogo należy zawiadomić w razie zmiany rozkładu godzin pracy w aptece.
- Izba apelowała do przedsiębiorców o zabezpieczenie personelu aptek, pisma zostały skierowane również do wojewodów „Apteka nie musi wydawać leków przez okienka do sprzedaży nocnej. Zachęcam, aby te rekomendacje traktować w sposób elastyczny, każdy lokal jest inny i potrzebuje innych rozwiązań, należy szukać własnych i takich, które najlepiej zabezpieczą personel” – przekonywał Michał Bylinik. „Nie wszyscy przedsiębiorcy zabezpieczyli apteki zgodnie z naszymi wytycznymi lub zgodnie z oczekiwaniami pracowników apteki. Prosimy, aby w momencie, kiedy Państwo nie zostaliście zabezpieczeni, przekazać nam taką informację, oczywiście anonimowo – my będziemy starali się reagować, działać, wpływać na przedsiębiorców”
- Do aptek docierają właśnie 5-litrowe płyny do dezynfekcji Polfy Tarchomin (efekt dyskusji samorządu z MZ) „Przypominam – to nie są płyny do sprzedaży, tylko na potrzeby apteki. Rozmawiamy z MZ, aby ta dostawa nie była jednorazowa”
- Maseczki powinny być noszone tylko przez osoby chore, by nie zarażać innych – jednak w zależności od kraju te rekomendacje są różne – noszenie masek przez osoby zdrowe, nie jest błędem, to dodatkowe zabezpieczenie. Problemem jest jednak kwestia ich dostępności, nawet dla szpitali. „Mamy nadzieję, że wkrótce i takie zabezpieczenie do Państwa trafi. Wnioski dotyczące zarówno zapewnienia aptekom maseczek, jak i rękawiczek zostały wysłane do MZ i do wojewodów” – zapewnił Michał Byliniak.
Czego się należy spodziewać?
- Uruchomienia zapisów specustawy – ogłoszenia cen urzędowych na środki zabezpieczające. Ceny maseczek poszybowały znacząco w górę – pacjenci myślą, że to aptekarze narzucają taką marżę, co bezpośrednio, niekorzystnie wpływa na wizerunek całej grupy zawodowej. „Zachęcamy, by ostrożnie podchodzić do różnego rodzaju ofert zakupu masek, rękawiczek, płynów dezynfekujących od podmiotów, których Państwo nie znacie. Zdarzały się przypadki oszustw, sytuacje w których żądano od farmaceutów przedpłat – może to skutkować tym, że po wpłacie pieniędzy takiego towaru nie zobaczymy na oczy” – ostrzegał prezes OIA w Warszawie.
- Cen urzędowych trzeba będzie przestrzegać i będzie to dodatkowe obciążenie dla aptek. Być może trzeba będzie również ograniczać liczbę opakowań wydawanych pacjentom. Trwają rozmowy z CSIOZ odnośnie narzędzia, które musiałoby zostać dostarczone, by takie ograniczenia móc realizować.
- Mogą pojawić się częściowe braki leków (pracownicy hurtowni też często korzystają z prawa do opieki; dostawy stoją na granicach)
- Część placówek POZ ograniczyło swoje godziny otwarcia lub działa na telefon, wielu pacjentów ma problem z uzyskaniem recept na kontynuację leczenia. „Zachęcamy, abyście Państwo wystawiali recepty farmaceutyczne, by pomóc pacjentom, proszę nie bać się korzystać z tego uprawnienia” – zaapelował Michał Byliniak.
JESTEŚMY TAKŻE NA FACEBOOKU
Pytania od farmaceutów. Odpowiada Michał Byliniak
Dlaczego Pan nie wnioskuje do rządu o pomoc finansową dla aptek, skoro rząd chce, aby te placówki były otwarte?
Obecna sytuacja związana z wpływem koronawirusa na gospodarkę dotyczy wszystkich. Na dzień dzisiejszy proponowane są różnego rodzaju rozwiązania, mające na celu odciążenie przedsiębiorców, małych, średnich, tych których ten problem dotyczy – i absolutnie wszyscy przedsiębiorcy prowadzący apteki w te rozwiązania się wpisują. Jeżeli chodzi o kwestie już bardziej indywidualne, związane z rynkiem aptecznym lub w ogóle z farmaceutycznym, to razem z hurtownikami rozmawialiśmy na temat możliwych działań ze strony ministerstwa finansów i BGK dot. gwarancji finansowych dla przedsiębiorców na rynku farmaceutycznym, pozwalających na to, by móc zwiększać swoje możliwości zakupowe – aby ta działalność i płynność finansowa była utrzymana. Mamy świadomość, że zakupy zrealizowane w ostatnich 1,5 - 2 tygodniach mogą mieć znaczący wpływ na płynność finansową, terminy płatności. Jeżeli ten obrót znacząco spadnie to dla wielu przedsiębiorców może być problemem utrzymanie płynności.
Czy farmaceutom będą robione przesiewowo testy na koronawirusa?
Jeżeli chodzi o cały personel medyczny przesiewowe badania nie są planowane. Moce przerobowe laboratoriów są dosyć ograniczone. Testy na koronawirusa nie są testami do samodzielnego wykonywania – są to badania robione w laboratoriach przez diagnostów laboratoryjnych, dlatego przesianie całej grupy, wszystkich zawodów medycznych przekracza ich możliwości. Sam negatywny wynik testu na koronawirusa nie oznacza, że człowiek nie jest chory, czasami wynik pozytywny jest możliwy do uzyskania dopiero po kilku dniach od infekcji.
Czy mamy jakieś procedury odnośnie kwarantanny apteki, w przypadku gdyby pracownik został zarażony koronawirusem?
Sama kwarantanna nie dotyczy apteki, tylko personelu. W przypadku stwierdzenia zarażenia te kroki prawdopodobnie będą zbliżone do wszystkich innych sytuacji – czyli wdrożenie przynajmniej kwarantanny domowej. Bardzo wiele będzie zależało, jakiego rodzaju środki ostrożności są wdrażane w aptekach czy zmiany się na siebie nakładają, czy wszyscy pracownicy mają ze sobą bezpośredni kontakt. Tutaj tak naprawdę życie pisze scenariusze. Zalecamy, abyście Państwo również w ramach apteki, w miarę możliwości ograniczali kontakt osób, pracujących na dwóch różnych zmianach.
Czy w kwestii ibuprofenu w infekcji COVID-19 opierać się na stanowisku EMA czy WHO?
Na dzień dzisiejszy WHO zmieniło swoje podejście do kwestii ibuprofenu i obydwie organizacje stoją na stanowisku, że nie ma żadnych dowodów potwierdzających jakikolwiek wpływ ibuprofenu na rozwój koronawirusa, na jego namnażanie. Nie ma więc żadnych powodów, żeby traktować ibuprofen jako niewłaściwą alternatywę dla paracetamolu. Oczywiście lekiem, który stosujemy przeciwgorączkowo w przypadku, kiedy nie mamy żadnych uczuleń, sytuacji indywidulanych jest paracetamol z oczywistych względów. Nie mniej jednak nie należy zapominać, że ibuprofen jest czasami jedyną drogą, żeby poradzić sobie z taką galopującą gorączką.
Co z dyżurami nocnymi?
Braki obsady mają wpływ na dyżury nocne. Nasze stanowisko w tym obszarze jest niezmienne. Dyżur jest możliwy do przeprowadzenia, jeżeli przede wszystkim mamy go kim poprowadzić. W wielu miejscach w Polsce odbywają się bardzo gorące dyskusje pomiędzy farmaceutami, samorządem a starostwami odnośnie dyżurów nocnych oraz tego, że czy i jak powinny być prowadzone. Czy są uzasadnione, czy nie – w sytuacji, kiedy apteki mają poskracane godziny otwarcia - może być z tym bardzo duży problem. Jest to przyczynek do dalszej dyskusji z MZ w kwestii finansowania, w tych miejscach, gdzie ten dyżur się nie opłaca, ale również racjonalności prowadzenia tych dyżurów, w sytuacji, kiedy mamy miejsca w Polsce, gdzie farmaceutów jest zbyt mało, by te dyżury pokryć. Jeżeli będą jakiekolwiek przesłanki, że są problemy, spory czy ze starostwem, czy z inspekcją farmaceutyczną – będziemy zainteresowani informacją o tym i będziemy w tym uczestniczyć.
Czy będzie pomoc psychologiczna dla farmaceutów ze strony izby?
Zarówno ja, jak i inni prezesi okręgowych izb, szukamy sposobu, by być może nie naszymi zasobami, ale jednak taką pomoc psychologiczną zapewnić, abyście mieli Państwo wiedzę, gdzie się skierować, albo rodzinę, albo pracownika, albo kogokolwiek, kto takiej pomocy potrzebuje. Mamy już pierwsze tragedie związane ze skutkiem koronawirusa – to przypadek profesora z Kielc, który popełnił samobójstwo, po tym, jak został niesłuszne zaatakowany za to, że zaraził się SARS-CoV-2. Mamy świadomość, że psychologiczne wsparcie jest potrzebne. Zachęcamy również Państwa, żebyśmy nawzajem się wspierali.
oprac. EZ; fot. ilustracyjna: ao
POLECAMY
Lekcja z koronawirusa. Co trzeba zrobić po epidemii?
W kryzysie nadchodzi moment refleksji, czy należy trzymać się kurczowo dotychczasowych norm, czy też w wyjątkowych sytuacjach trzeba je poluzować lub od nich odejść. Są jednak branże, które nie mogą i nie powinny sobie na to pozwolić, np. branża farmaceutyczna.
Czytaj więcej
