25 czerwca 2017 w życie weszła ustawa o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne. Przygotowaliśmy dla Was odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w zakresie funkcjonowania nowych przepisów.
1. Czy aptekę będę mógł przekazać komuś spoza rodziny? Czy można będzie darować aptekę?
Tak, apteka będzie mogła być przedmiotem sprzedaży lub darowizny. Warunkiem przeniesienia zezwolenia na nabywcę będzie spełnienie przez nabywcę wszystkich nowych warunków posiadania zezwolenia (m.in. w zakresie maksymalnej liczby aptek, bycia farmaceutą), przyjęcie w pisemnym oświadczeniu wszystkich warunków zawartych w zezwoleniu oraz niezmienność adresu prowadzenia apteki.
Tak, apteka będzie mogła być przedmiotem sprzedaży lub darowizny. Warunkiem przeniesienia zezwolenia na nabywcę będzie spełnienie przez nabywcę wszystkich nowych warunków posiadania zezwolenia (m.in. w zakresie maksymalnej liczby aptek, bycia farmaceutą), przyjęcie w pisemnym oświadczeniu wszystkich warunków zawartych w zezwoleniu oraz niezmienność adresu prowadzenia apteki.
2. Jak AdA ma się do przepisów dot. 1%?
AdA w żaden sposób nie zmieniła dotychczas obowiązujących przepisów dotyczących 1%, które stanowią niezależne przesłanki niewydania zezwolenia. Należy jednak zwrócić uwagę, że w ramach AdA wprowadzono limit maksymalnie 4 aptek, które może posiadać jeden farmaceuta lub spółka jawna lub partnerska należąca do farmaceutów.
AdA w żaden sposób nie zmieniła dotychczas obowiązujących przepisów dotyczących 1%, które stanowią niezależne przesłanki niewydania zezwolenia. Należy jednak zwrócić uwagę, że w ramach AdA wprowadzono limit maksymalnie 4 aptek, które może posiadać jeden farmaceuta lub spółka jawna lub partnerska należąca do farmaceutów.
3. Czy sieci będą mogły się rozwijać, czy nie? Jeśli tak, to w jaki sposób?
Wydaje się, że nowe regulacje spowolnią proces powstawania nowych aptek, natomiast rozwój sieci będzie nadal możliwy, choć prawdopodobnie na nieco innych zasadach. AdA nie zabrania bowiem przejmowania spółek, które posiadają zezwolenia na prowadzenie aptek lub rozwoju franczyzy. Na pewno trudniej będą miały te sieci, których model biznesowy oparty był na otwieraniu nowych lokalizacji. Nowe regulacje w żaden sposób nie odnoszą się do kwestii franczyzy, w związku z czym należy przewidywać, że sieci apteczne funkcjonujące w oparciu o ten model nie powinny odczuć negatywnych konsekwencji nowelizacji. Dodatkowo, znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”.
Wydaje się, że nowe regulacje spowolnią proces powstawania nowych aptek, natomiast rozwój sieci będzie nadal możliwy, choć prawdopodobnie na nieco innych zasadach. AdA nie zabrania bowiem przejmowania spółek, które posiadają zezwolenia na prowadzenie aptek lub rozwoju franczyzy. Na pewno trudniej będą miały te sieci, których model biznesowy oparty był na otwieraniu nowych lokalizacji. Nowe regulacje w żaden sposób nie odnoszą się do kwestii franczyzy, w związku z czym należy przewidywać, że sieci apteczne funkcjonujące w oparciu o ten model nie powinny odczuć negatywnych konsekwencji nowelizacji. Dodatkowo, znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”.
4. Czy zapisy AdA są dobre dla aptekarzy niezależnych, czy nie?
Tak, bo teraz niezależni aptekarze będą mogli skupić się na rozwijaniu swojego biznesu i będą mieli pewność, że w najbliższej okolicy nie otworzy się kolejna, konkurencyjna apteka.
Tak, bo teraz niezależni aptekarze będą mogli skupić się na rozwijaniu swojego biznesu i będą mieli pewność, że w najbliższej okolicy nie otworzy się kolejna, konkurencyjna apteka.
5. Czy będę mógł sprzedać swoją aptekę niezależną sieci? Jeśli tak, to na jakich warunkach?
Znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach kapitałowych posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”. W odniesieniu do spółek osobowych posiadających zezwolenia na prowadzenie aptek wydaje się, że przejęcia również byłyby możliwe, jednakże konieczna byłaby indywidualna ocena potencjalnych ryzyk, które mogłyby wyniknąć ze względu na specyfikę takich spółek oraz możliwość utraty zezwolenia. Istotnym jest, aby w wyniku transakcji nie doszło do połączenia, podziału lub przekształcenia podmiotu posiadającego zezwolenie na prowadzenie apteki, ponieważ w takiej sytuacji zastosowanie będą miały już nowe przepisy. W związku z faktem, że do zezwoleń wydanych przed wejściem w życie nowelizacji Prawa farmaceutycznego stosuje się przepisy dotychczasowe – jakiekolwiek zmiany zezwolenia (np. nazwa apteki) wydają się dopuszczalne.
Większy problem jest aptekami będącymi własnością osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. W takiej sytuacji nabywca zawsze będzie musiał spełniać wymagania wprowadzone przez AdA, ponieważ dojdzie do zmiany adresata decyzji administracyjnej w przedmiocie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki, co pociągnie za sobą konieczność wydania nowej, której wydanie regulują już nowe przepisy.
Znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach kapitałowych posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”. W odniesieniu do spółek osobowych posiadających zezwolenia na prowadzenie aptek wydaje się, że przejęcia również byłyby możliwe, jednakże konieczna byłaby indywidualna ocena potencjalnych ryzyk, które mogłyby wyniknąć ze względu na specyfikę takich spółek oraz możliwość utraty zezwolenia. Istotnym jest, aby w wyniku transakcji nie doszło do połączenia, podziału lub przekształcenia podmiotu posiadającego zezwolenie na prowadzenie apteki, ponieważ w takiej sytuacji zastosowanie będą miały już nowe przepisy. W związku z faktem, że do zezwoleń wydanych przed wejściem w życie nowelizacji Prawa farmaceutycznego stosuje się przepisy dotychczasowe – jakiekolwiek zmiany zezwolenia (np. nazwa apteki) wydają się dopuszczalne.
Większy problem jest aptekami będącymi własnością osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. W takiej sytuacji nabywca zawsze będzie musiał spełniać wymagania wprowadzone przez AdA, ponieważ dojdzie do zmiany adresata decyzji administracyjnej w przedmiocie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki, co pociągnie za sobą konieczność wydania nowej, której wydanie regulują już nowe przepisy.
6. Czy po wejściu w życie AdA apteka straci, czy zyska na wartości?
W tym momencie trudno przewidzieć długofalowe konsekwencje. Z jednej strony utrudnieniu ulegnie możliwość zbywania aptek, z drugiej jednak, zahamowanie procesu tworzenia nowych placówek może wpłynąć na wzrost ich wartości. Warto jednak pamiętać, że ograniczeniu ulegnie liczba podmiotów, które będą mogły kupić aptekę, jak również aptek, które bez problemu będą mogły być przedmiotem sprzedaży.
W tym momencie trudno przewidzieć długofalowe konsekwencje. Z jednej strony utrudnieniu ulegnie możliwość zbywania aptek, z drugiej jednak, zahamowanie procesu tworzenia nowych placówek może wpłynąć na wzrost ich wartości. Warto jednak pamiętać, że ograniczeniu ulegnie liczba podmiotów, które będą mogły kupić aptekę, jak również aptek, które bez problemu będą mogły być przedmiotem sprzedaży.
7. Czy wprowadzenie AdA wpłynie w jakiś sposób na rynek pracy dla farmaceutów? Liczba miejsc pracy zwiększy się, czy zmniejszy?
Jeżeli AdA faktycznie spowoduje zmniejszenie tempa powstawania nowych aptek, to automatycznie wpłynie to na ograniczenie przyrostu miejsc pracy.
Jeżeli AdA faktycznie spowoduje zmniejszenie tempa powstawania nowych aptek, to automatycznie wpłynie to na ograniczenie przyrostu miejsc pracy.
8. Czy do nowelizacji ustawy będą przygotowane jakieś akty wykonawcze?
Nie, żaden z nowych przepisów nie wprowadza delegacji do wydania aktów wykonawczych
Nie, żaden z nowych przepisów nie wprowadza delegacji do wydania aktów wykonawczych
9. Mam kilka aptek (nie jestem farmaceutą) chciałem za 2-3 lata przekazać apteki córce (nie jest farmaceutą) - czy będę mógł to zrobić? Na jakich warunkach?
Do zezwoleń wydanych przed wejściem w życie AdA stosuje się przepisy dotychczasowe, w związku z czym właściciele aptek niebędący farmaceutami nie mają się czego obawiać, dopóki posiadają te zezwolenia. Niestety, w takim przypadku nie będzie możliwe formalne przekazanie apteki córce. Aby taka darowizna mogła być skuteczna córka musiałaby być farmaceutą lub wspólnikiem/partnerem w spółce jawnej lub partnerskiej należącej do farmaceutów.
Co więcej, w przypadku śmierci osoby posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki jej spadkobierca, który nie spełnia wymagań do posiadania zezwolenia na prowadzenie apteki, będzie miał, de facto, maksymalnie 2 lata na jej sprzedaż. Jeżeli mu się to nie uda, zezwolenie wygaśnie.
Do zezwoleń wydanych przed wejściem w życie AdA stosuje się przepisy dotychczasowe, w związku z czym właściciele aptek niebędący farmaceutami nie mają się czego obawiać, dopóki posiadają te zezwolenia. Niestety, w takim przypadku nie będzie możliwe formalne przekazanie apteki córce. Aby taka darowizna mogła być skuteczna córka musiałaby być farmaceutą lub wspólnikiem/partnerem w spółce jawnej lub partnerskiej należącej do farmaceutów.
Co więcej, w przypadku śmierci osoby posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki jej spadkobierca, który nie spełnia wymagań do posiadania zezwolenia na prowadzenie apteki, będzie miał, de facto, maksymalnie 2 lata na jej sprzedaż. Jeżeli mu się to nie uda, zezwolenie wygaśnie.
10. Kto po mnie będzie mógł odziedziczyć aptekę po śmierci?
Każdy. Należy jednak rozróżnić sytuację spadkobierców, którzy odziedziczyli udziały w spółce kapitałowej posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki oraz tych, którzy odziedziczyli aptekę po osobie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. W pierwszym przypadku spadkobierca dziedziczy udziały/akcje w spółce, co nie wpłynie na posiadane przez nią zezwolenie, choć w każdym przypadku należy zweryfikować postanowienia umowy spółki w przedmiocie dziedziczenia. W przypadku spółek osobowych sprawa jest bardziej skomplikowana i wymagać będzie każdorazowej analizy. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej w każdym przypadku spadkobierca, będzie musiał spełniać wymagania określone w znowelizowanych przepisach. W przeciwnym razie osoba taka będzie miała maksymalnie 2 lata na sprzedaż apteki podmiotowi spełniającymi nowe warunki.
Każdy. Należy jednak rozróżnić sytuację spadkobierców, którzy odziedziczyli udziały w spółce kapitałowej posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki oraz tych, którzy odziedziczyli aptekę po osobie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. W pierwszym przypadku spadkobierca dziedziczy udziały/akcje w spółce, co nie wpłynie na posiadane przez nią zezwolenie, choć w każdym przypadku należy zweryfikować postanowienia umowy spółki w przedmiocie dziedziczenia. W przypadku spółek osobowych sprawa jest bardziej skomplikowana i wymagać będzie każdorazowej analizy. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej w każdym przypadku spadkobierca, będzie musiał spełniać wymagania określone w znowelizowanych przepisach. W przeciwnym razie osoba taka będzie miała maksymalnie 2 lata na sprzedaż apteki podmiotowi spełniającymi nowe warunki.
11. Czy żona/dziecko które nie jest farmaceutą może być wspólnikiem spółki która prowadzi aptekę?
Dopóki jest to spółka, która obecnie posiada zezwolenie to może. Dopiero w przypadku występowania o wydanie nowego zezwolenia wszyscy wspólnicy będą musieli być farmaceutami. Dodatkowo AdA ogranicza możliwość posiadania zezwoleń przez spółki do spółki jawnej i partnerskiej.
Dopóki jest to spółka, która obecnie posiada zezwolenie to może. Dopiero w przypadku występowania o wydanie nowego zezwolenia wszyscy wspólnicy będą musieli być farmaceutami. Dodatkowo AdA ogranicza możliwość posiadania zezwoleń przez spółki do spółki jawnej i partnerskiej.
12. Jaką spółkę najlepiej założyć do czasu wejścia w życie ustawy, aby po wejściu jej w życie można było najkorzystniej sprzedać aptekę?
Najlepszą formą będą spółki kapitałowe, z których spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wydaje się najkorzystniejsza. Wydaje się jednak, że zbyt mało czasu zostało aby zdążyć założyć spółkę i przenieść na nią zezwolenie przed wejściem w życie ustawy.
Najlepszą formą będą spółki kapitałowe, z których spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wydaje się najkorzystniejsza. Wydaje się jednak, że zbyt mało czasu zostało aby zdążyć założyć spółkę i przenieść na nią zezwolenie przed wejściem w życie ustawy.
13. Czy zdążymy do czasu wejścia w życie ustawy przekształcić działalność gospodarczą w spółkę z o.o.?
Wydaje się, że zostało zbyt mało czasu na dokonanie takiego przekształcenia. Wiele wskazuje na to, że AdA może zacząć obowiązywać jeszcze przed końcem czerwca 2017 r. a dokonanie takiego przekształcenia może trwać ok. 2-3 miesiące.
Wydaje się, że zostało zbyt mało czasu na dokonanie takiego przekształcenia. Wiele wskazuje na to, że AdA może zacząć obowiązywać jeszcze przed końcem czerwca 2017 r. a dokonanie takiego przekształcenia może trwać ok. 2-3 miesiące.
14. Ile aptek po wejściu w życie ustawy będzie mógł prowadzić farmaceuta ?
Nowe przepisy stanowią, że farmaceuta będzie mógł mieć maksymalnie 4 apteki. Jednakże osoby będące aktualnie właścicielami większej liczby aptek nie mają się czego obawiać, ponieważ do aktualnie posiadanych zezwoleń stosuje się przepisy dotychczasowe.
Nowe przepisy stanowią, że farmaceuta będzie mógł mieć maksymalnie 4 apteki. Jednakże osoby będące aktualnie właścicielami większej liczby aptek nie mają się czego obawiać, ponieważ do aktualnie posiadanych zezwoleń stosuje się przepisy dotychczasowe.
15. Czy sieci po wejściu w życie ustawy będą mogły skupować apteki bez ograniczeń?
Tak jak wspomnieliśmy powyżej, znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach kapitałowych posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”, jak również wydaje się możliwe dla wybranych spółek osobowych.
W związku z powyższym nabywanie aptek nadal będzie możliwe, choć bardziej ograniczone niż do czasu wejścia w życie AdA.
16. Czy nowe przepisy dotyczą również punktów aptecznych?
Tak, nowelizacja Prawo farmaceutyczne dotyczy w pełnym zakresie również punktów aptecznych.
Tak jak wspomnieliśmy powyżej, znowelizowane Prawo farmaceutyczne nie uniemożliwia dokonywania transakcji nabycia udziałów/akcji w spółkach kapitałowych posiadających zezwolenie na prowadzenie apteki oraz w spółkach „holdingowych”, jak również wydaje się możliwe dla wybranych spółek osobowych.
W związku z powyższym nabywanie aptek nadal będzie możliwe, choć bardziej ograniczone niż do czasu wejścia w życie AdA.
16. Czy nowe przepisy dotyczą również punktów aptecznych?
Tak, nowelizacja Prawo farmaceutyczne dotyczy w pełnym zakresie również punktów aptecznych.
