Wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski w trakcie dyskusji nad ustawą o zawodzie farmaceuty w Senacie podał termin wprowadzenia pierwszych świadczeń w ramach opieki farmaceutycznej. Kiedy się to stanie i o jakich świadczeniach mowa?
Senatorowie rozpatrując ustawę o zawodzie farmaceuty, mieli wiele pytań o opiekę farmaceutyczną. Odpowiedzi na nie udzielił wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Podkreślił, że opieka farmaceutyczna jest świadczeniem zdrowotnym i że "zostało to wpisane do ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych".
- Ponieważ nie ma jeszcze zdefiniowanego, jak wygląda świadczenie gwarantowane na dzień dzisiejszy, razem z farmaceutami przygotowujemy pilotaż opieki farmaceutycznej, który pokaże, jak będzie wyglądać opieka farmaceutyczna, jak będziemy robili przegląd lekowy, co jest efektem tego świadczenia farmaceutycznego, które farmaceuta realizuje pacjentowi - mówi Miłkowski.
Dostęp do dokumentacji medycznej dla farmaceutów
Miłkowski zapowiedział, że farmaceuci będą szerzej niż do tej pory współpracować razem z lekarzami. Mają zyskać dostęp do dokumentacji medycznej pacjentów - to jednak będzie wymagało zmiany jednego z rozporządzeń. Dzięki temu farmaceuci będą wiedzieli, ile i jakie leki przyjmuje pacjent, np. co ułatwi wykluczenie interakcji między nimi czy negatywnych skutków polipragmazji.
- Dużo mówi się o tym, że w Polsce pacjenci przyjmują więcej leków niż średnia w Europie, nadużywają leków i suplementów diety - mówi wiceminister Miłkowski. - Farmaceuta podczas wizyty pacjenta w aptece będzie mógł zwrócić uwagę na współdziałanie leków i suplementów diety.
Czy pacjent będzie przypisany do jednej apteki lub jednego farmaceuty? dopytywali senatorowie. - Nie, nie ma takich oczekiwań, żeby to była opieka stała farmaceuty - odpowiada Miłkowski. - Opieka farmaceutyczna to dodatkowe świadczenie, które może być realizowane w aptece, nieobligatoryjne, nieobowiązkowe, ponieważ nie każda apteka ma takie możliwości i nie każdy farmaceuta ma chęć udzielania takich usług, gdyż niektóre z nich być może wymagają dużej wiedzy. Tak jak systemy kształcenia nie były przygotowane w zakresie kształcenia dyplomowego, tak teraz nie ma jasnego systemu kształcenia w tym zakresie.
Teraz m.in. w resorcie zdrowia i w zespole ds. opieki farmaceutycznej trwają prace nad "produktami", które będzie wykonywać farmaceuta.
– Jest to często szkolenie dotyczące nowego leku – szczególnie w przypadku np. astmy, POChP jest konieczne właściwe korzystanie z leków – czy właśnie ta porada farmaceutyczna, udokumentowana, sprawdzająca, cały wywiad farmaceutyczny, co pacjent bierze - mówi wiceminister. - Planujemy, że takie konsultacje będą dla poszczególnych grup osób, dla pacjentów, którzy mają wskazania kliniczne, że będą mogły być realizowane jedna albo dwie takie porady farmaceutyczne. Zakres tych świadczeń nie jest dokładnie dookreślony. Przygotowanie pacjenta do właściwego stosowania leków, niektóre leki są szczególne np. leki wziewne, gdzie istotnym elementem jest dokładnie, żeby pacjent wziął pełną dawkę leku, bo to od tego zależy skuteczność leczenia. Często lekarze nie mają czasu na to, żeby doedukować pacjenta diabetologicznego. Farmaceuci w tym przypadku będą mogli odciążyć lekarzy.
Jak będzie rozliczana opieka farmaceutyczna?
Miłkowski: - Zakładamy, że NFZ będzie płacił usługi fee-for-service, czyli za konkretną, wykonaną usługę, np. za poradę farmaceutyczną dla pacjenta, który ma wielochorobowość i, załóżmy, bierze co najmniej 10 leków, czy dla osoby w wieku podeszłym. W takim przypadku jest jedna taka porada bądź cykl porad do wykonania i za to NFZ zapłaci.
Według szacunków Ministerstwa Zdrowia wprowadzenie opieki farmaceutycznej opłaci się systemowi ochrony zdrowia. Dzięki niej pacjenci będą przyjmować mniej leków i nie będzie trzeba ponosić wysokich kosztów leczenia np. w wyniku polipragmazji. Miłkowski zapowiedział, że 1 lipca 2021 r. mają wejść pierwsze usługi farmaceutyczne finansowane i realizowane ze środków publicznych w Polsce.
Na jakim etapie są prace zespołu ds. opieki farmaceutycznej?
Zapytaliśmy o to dr n. farm. Piotra Brukiewicza, który zasiada w tym zespole. - Zdążyliśmy już przejść bardzo obszerne dyskusje o tym, jakie serwisy powinny być realizowane w ramach opieki farmaceutycznej, jak opieka powinna być zorganizowana, jakie mają być wymogi lokalowe, jaka będzie wymagana dokumentacja, co ze wsparciem IT, co z odpowiedzialnością cywilną farmaceuty i apteki za sposób sprawowania opieki - mówi Brukiewicz. - Apteki również, bo zapewne opieka generalnie prowadzona będzie przez apteki, ale zakładamy, że nie tylko w tej formie.
Rozmowy dotyczyły też trybu wnoszenia skarg, gdyby pacjent nie był zadowolony z opieki lub uważał, że powinna ona wyglądać inaczej. Zespół dyskutował o tym z biurem rzecznika praw pacjenta.
- Pojawiły się też, jako osobne serwisy, wcześniej niebrane pod uwagę, szczepienia i leczenie drobnych dolegliwości - mówi Brukiewicz. - Co do szczepień, sprawa jest oczywista, jeśli chodzi natomiast o leczenie drobnych dolegliwości, to jest to rozwiązanie skopiowane z Zachodu, gdzie funkcjonuje doradztwo w zakresie samoleczenia, opartego na lekach dostępnych bez recepty lub na receptę farmaceutyczną.
Prace zespołu jeszcze trwają. Najmniej konkretów jest jeszcze w przypadku rozliczeń finansowych. - Jeśli pieniądze się nie znajdą, nie pójdziemy z opieką dalej. Bo opieka ma być fakultatywna, nie obowiązkowa. Otwarta pozostaje też kwestia ewentualnej odpłatności pacjenta za taką usługę. Pieniądze są więc problemem, jak zawsze - mówi Brukiewicz.
Mimo to zespół już przygotowuje raport z prac - przedmiot i zakres opieki farmaceutycznej został już bowiem określony. Analizowana jest też potrzeba przeprowadzenia pilotażu opieki.
- Skłaniamy się ku opinii, że prostsze usługi można wprowadzać w życie bez niego, natomiast jeśli chodzi o przegląd lekowy, sytuacja jest już inna - mówi Brukiewicz. - W jego przypadku potrzebny jest pilotaż, by określić płynące z jego wprowadzenia oszczędności dla systemu. Jest to najtrudniejszy z serwisów opieki farmaceutycznej, bo wymagający od farmaceuty dużej dodatkowej wiedzy o pacjencie. O jego schorzeniach, sposobie odżywiania się, aktywności fizycznej, nałogach. Choć nie ma wątpliwości, że oszczędności będą z wdrożenia tej usługi będą, do podjęcia decyzji w sprawie przeglądów lekowych resortowi potrzebne jednak będą szacunki. Na przykład – czy zainwestowanie w przeglądy lekowe miliona złotych przyniesie pięć czy sześć milionów? By zdobyć wiedzę na ten temat trzeba wykonać usługę i zbadać jej koszty, tu nie wystarczy wiedza teoretyczna. Stąd potrzeba pilotażu, bo wiedza, którą już mamy, że to się opłaca, jest niewystarczająca. Trzeba rzecz sprowadzić do konkretnego pacjenta – grupy pacjentów i wyliczyć, jaką oszczędność przyniosło zainwestowanie w usługi realizowane dla niego kwoty x złotych. Znalezienie duplikacji leków wymaga natomiast określenia wymiernego horyzontu czasowego. Nie można jego efektów oceniać z perspektywy miesiąca, ale też nie dziesięcioleci. Trzeba uwzględnić najważniejsze interakcje, te najpowszechniejsze, do których dochodzi w związku z zażywaniem różnych produktów w ramach samoleczenie. Trzeba więc znaleźć wytrych finansowy, by oszacować, że inwestując tyle, zaoszczędzimy tyle. To oznacza stworzenie nowego rozdziału farmakoekonomiki, nowego spojrzenia na koszty systemu zdrowia, w którym interwencja farmaceutyczna będzie wartością dodaną.
Raport zespołu ds. opieki farmaceutycznej ma być gotowy do końca roku.
Raport zespołu ds. opieki farmaceutycznej ma być gotowy do końca roku.
Autor: Wojciech Giedrys, Małgorzata Grosman
POLECAMY
!["PESEL? A nie ma pani tego w komputerze?" [DZIENNIK FARMACEUTY]](https://prowly-uploads.s3.eu-west-1.amazonaws.com/uploads/landing_page/template_background/118132/5592bc736375ac163535489b8a64eb21.jpg)
"PESEL? A nie ma pani tego w komputerze?" [DZIENNIK FARMACEUTY]
"Dojeżdżam pod aptekę. Już stoi wężyk ludzi w maskach, w odstępach, czekają, kilka osób wyraźnie się niecierpliwi. Druga osoba w kolejce pyta, od której czynne i czemu się spóźniłam. Odpowiadam, że od 8:00 i w zasadzie mam jeszcze 10 minut" - swój dzień w aptece opisuje ...
Czytaj więcej
